به طور سنتی مطالعات فقر بدون در نظر گرفتن مخاطراتی که در ابعاد مختلفِ حیات یک خانوار وجود دارند صورت گرفته است. از آن جایی که زندگی بشر در معرض اشکال مختلف ناامنی است و این ناامنی ها هر یک می تواند عوارض منفی بر رفاه خانوارها بگذارد و آنها را در مقابل این اشکال ناامنی آسیب پذیر نماید، شناسایی عوامل آسیب پذیری رفاه خانوارها برای شناسایی خانوارهای محروم اهمیت بسزایی در مطالعات رفاه خانوارها دارد.برای اینکه قادر باشیم تا احتمال فقیر شدن خانوارها را در طول زمان بررسی نماییم، تلاش نمودیم تا با استفاده از داده های مقطعی و با کمک مدل شبه پنل سرپرست های خانوار را به صورت گروههای سنی طبقه بندی کنیم و براساس ویژگی های سرپرست خانوار به این موضوع بپردازیم که متغیرهای مورد بحث (ویژگی های سرپرست خانوار) به طور متوسط چه اثری بر آسیب پذیری خانوار نسبت به فقر دارند.در بسیاری از کشورها خصوصاً کشورهای در حال توسعه کمبود داده های پنل واقعی که در آن افراد به طور خاص در طول زمان دنبال شوند وجود دارد. با این حال بررسی داده های مقطعی اغلب به طور منظم با داده های چند بعدی سروکار دارد که چیزی به نام شبه پنل را به وجود می آورد. دیتون (۱۹۸۵) پیشنهاد می کند که شبه پنل می تواند برای بررسی کوهورت ها مورد استفاده قرار گیرد. جایی که هر کوهورت به عنوان یک گروه با اعضایی خاص است و افرادی هستند که می توانند در بررسی ها شناسایی شوند.مطالعه و پیگیری ویژگی های گروههای سنی در طول زمان، برآورد پویایی مخارج مصرفی و دیگر وبژگی های سرپرست خانوار را برای یک گروه سنی خاص در یک دوره معین امکان پذیر می کند. از طرف دیگر یک روش قدرتمند برای بررسی ویژگی های سرپرست خانوار و کنترل آنها در طول زمان است. ردیابی گروههای مختلف افراد در طول زمان امکان پیگیری همزمان متغیرها را ممکن می سازد. این مدل متشکل از یک سری از مقاطع در دوره های مختلف زمانی است. در هر مقطع داده ها به یک سری از گروههای سنی، هر کدام با محدوده سنی برابر بین دوره های زمانی طبقه بندی شده اند. در اینجا این مدل با ۱۱ دوره زمانی و ۸ کوهورت بکار گرفته شده و بررسی داده های شبه پنل در طول زمان، اثر وبژگی های سرپرست خانوار را بر پویایی مخارج مصرفی در یک کوهورت و در یک دوره نشان داده و یک روش قدرتمند برای بررسی ویژگی های سرپرست خانوار و کنترل آنها در طول زمان ایجاد کرده است.برخی از نتایج حاصله از این مطالعه که در ابعاد مختلفی ارائه گردیده است حکایت از آن دارد که با افزایش تحصیلات عالی در میان سرپرست های خانوار خصوصاً سرپرست های با رده سنی جوانتر میزان آسیب پذیری نسبت به فقر کاهش می یابد. یعنی ارتقاء وضعیت تحصیلی سرپرست خانوار عامل مهمی است که می تواند به کاهش آسیب پذیری خانوارها کمک کند. بدیهی است که داشتن شغل یا فقدان آن از جمله اصلی ترین عوامل موثر بر آسیب پذیری سرپرست های خانوار نسبت به فقر است که نتایج این مطالعه آن را تایید می‌کند. در سرپرست های با گروه سنی بالاتر آسیب پذیری نسبت به شغل و منابع تامین درآمدی بسیار بالا است. در خانوارهایی که سرپرست خانوار دارای شغل و درآمد باشد میزان آسیب پذیری خصوصاً در خانوارهای با رده سنی بالا تا میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
زمزم سادات اصل، ۱۳۹۱، اندازه‌گیری میزان آسیب‌پذیری سرپرست خانوار نسبت به فقر کاربردی از مدل‌سازی داده‌های شبه پنل»، استاد راهنما: حسین راغفر،، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا (س)، دانشکده اقتصاد و حسابداری.
دریافت پایان‌نامه: