سیاستگذاری نیازمند دانش و پژوهش است؛ در عینحال، دانش و پژوهشی نیز در صورتی میتواند به منبعی برای سیاستگذاری بدل شود که تنگناها و ظرفیتهای حوزهی سیاستگذاری و اجرا را بشناسد و در تعریف مسئله، تبیین مسئله و ارائه راهکار این ظرفیتها و تنگناها را لحاظ کند. دانش توسط پژوهشگران و اساتید دانشگاهها تولید میشود؛ اما اساتید و پژوهشگران عموماً در فضایی دور از اجرا و حوزهی خطمشیگذاری به پژوهش و تبیین مسائل میپردازند. از طرف دیگر، دستگاههای اجرایی نیز در تعریف همکاری با پژوهشگران و کارشناسان خارج از کادر اداری خود، اغلب آنها را در فرایند واقعی سیاستگذاری و تصمیمگیری وارد نمیکنند. شکل رایج همکاری این دستگاهها این است که کارهای پژوهشی را برونسپاری میکنند. این برونسپاری در غالب موارد، تبدیل به گزارشها و پژوهشهایی میشود که کمتر به تغییر و سیاستگذاری واقعی منجر میگردد. از یک منظر، این شیوهی همکاری با پژوهشگران کمک چندانی به سیاستگذار نمیکند؛ از منظر دیگر، پژوهشگران خارج از ساخت اداری را با دنیای واقعی تصمیمگیری آشنا نخواهد کرد و از آن مهمتر، مراکز پژوهشی و دانشگاهی احساس میکنند نمیتوانند در بهبود وضعیت جامعهشان موثر باشند.
با لحاظ کردن نقطهضعف مذکور در همکاری سیستم اجرایی با پژوهشگران و نخبگان، معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در طول سالهای اخیر از پژوهشگران جوان دعوت به همکاری کرده است و در راستای رفع نقطهضعف مذکور، این اصل مدنظر بوده که سنت قبلی همکاری با پژوهشگران ادامه نیافته و همکاری به صورت جدی و موثر باشد؛ به گونهای که پژوهشگران به دنیای واقعی سیاستگذاری وارد شوند و تبدیل به تصمیمسازان کشور شوند.
در تداوم و تحکیم همین اصل، همایش سالیانه فقرپژوهی در پی ایجاد پیوند و تعامل سازنده میان پژوهشگران حوزهی فقر با حوزهی اجرا و سیاستگذاری مرتبط با فقر است. در چارچوب این جشنواره کوشش خواهد شد مهمترین آثار و دستاوردهای پژوهشی حوزهی فقر مورد شناسایی و بررسی قرار گرفته و با معرفی این آثار و مبدعان و صاحبان آن به حوزهی سیاستگذاری امکان تقویت تعامل و همافزایی میان حوزهی پژوهش و اجرا فراهم شود.
ورود دستاوردهای پژوهشی به حوزهی اجرا و نیز وقوف بیشتر دانشگاهیان و پژوهشگران با ملزومات و مسائل حوزهی اجرایی و ایجاد مسیر تبادل دوطرفه دانش نظری و اجرایی، چشمانداز بنیادینی است که این جشنواره پی میگیرد.
نخستین دوره از همایش سالیانه فقرپژوهی به تقدیر از پایاننامهها و رسالههای برتر دانشجویی در حوزهی فقر اختصاص یافته است. کوشش شده از طریق پایگاههای اطلاعات پایاننامه و رساله، موارد مرتبط استخراج و فهرست شوند و از طریق فراخوان نیز این فرصت برای کلیهی دانشجویان و دانشاموختگان فراهم شود که آثار خود را به دبیرخانهی جشنواره برای بررسی و ارزیابی ارسال کنند.
پس از بررسی و ارزیابی این آثار توسط اساتید دانشگاه عضو شورای علمی جشنواره، در مراسمی از آثار برگزیده و برتر تقدیر خواهد شد و سپس در چارچوب میزگردها و نشستهای تخصصی این امکان برای پژوهشگران صاحب آثار برگزیده فراهم میشود که به معرفی کار ود پرداخته و گفتوگویی میان پژوهشگران و کارشناسان حوزهی اجرا و سیاستگذاری شکل گیرد.