خشونت و فقر
گزارش‌ها درمورد خشونت نشان می‌دهد به جز قتل، سایر انواع خشونت طی سال‌های اخیر روند فزاینده‌ای داشته‌اند. برای مثال اگرچه طی سه دهه اخیر موارد وقوع خودکشی منجر به مرگ، روند روبه افزایش داشته اما از سال۱۳۹۰ این روند شتاب بیشتری داشته است. بنا بر برخی گزارش‌ها، موارد وقوع زدوخورد و دعوا در فضای عمومی نیز افزایش یافته است. حتی تعداد و نسبت موارد گزارش‌شده خشونت علیه زنان و کودکان در محاکم قضایی، روند روبه افزایش داشته است. مطالعات متعدد حاکی از ارتباط معنادار و مستقیم بین فقر و خشونت است. انواع مختلف خشونت می‌تواند رفاه اقتصادی افراد را به‌خطر بیندازد و منجر به بی‌خانمانی، بیکاری، عدم دسترسی به آموزش و بهداشت، تهدید سلامت روان و دیگر عوامل استرس‌زا و کشمکش‌های روزانه در جامعه گردد. شواهد نشان می‌دهد عواملی مثل بیکاری سرپرست خانواده، فقر اقتصادی خانواده و اعتیاد والدین در بروز پدیده خشونت در درون و بیرون از خانواده نقش دارد. فقر خانواده‌ها بر خشونت والدین نسبت به کودک و خشونت والدین نسبت به یکدیگر تأثیر گسترده دارد. در مناطق اسکان غیر رسمی، الگوی در هم پیچیده فقر و خشونت به‌روشنی تشخیص داده می‌شود.
برخی از جرم‌شناسان معتقدند که فقر، عامل اصلی جرم، خشونت و انواع درگیری‌ها در فضاهای شهری است و گروه دیگر نیز برای عوامل اقتصادی در ارتکاب جرایم، تأثیر غیرمستقیم قائل هستند. لذا مقابله با فقر و بیکاری یکی از مؤثرترین راهکارها برای کاهش تنش و خشونت در جامعه محسوب می‌شود. فقر موجب می‌شود که افراد در شرایط بسیار نامناسب و در محله‌های کثیف و غیربهداشتی، پرجمعیت و فقیرنشین زندگی نموده و عواملی نظیر سکونت در اتاق‌های کوچک و پرازدحام، غیربهداشتی و مشکلات فراوان دیگر، باعث عصبانیت و ناراحتی‌های روحی شده و زمینۀ تصادم و نزاع را فراهم نماید.
خشونت هرچند که پدیده‌ای اجتماعی است اما در بروز آن، علل و عوامل زیادی از جمله عوامل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و … نقش دارند. ناکامی‌ها و محرومیت‌ها و سرخوردگی‌های اجتماعی و اقتصادی، شرایط نامناسب زندگی همچون فقر، نابسامانی محیط خانواده و …، زمینه را برای شکل‌گیری احساسات و رفتارهای خشونت‌آمیز در افراد جامعه فراهم می‌سازد؛ به‌طوری‌که کوچک‌ترین تحریکی همچون جرقه‌ای برای وقوع یک انفجار، عمل کرده و بدین‌گونه، رفتارها و حرکات خشونت‌آمیز در افراد شکل می‌گیرد.
در شرایط کنونی که وضعیت اجتماعی به‌شدت تابعی از وضعیت اقتصادی است، هر تصمیم اقتصادی اگر به فقر، نابرابری و کاهش دسترسی به فرصت‌ها منجر شود، بی‌تردید آثار مستقیم و غیرمستقیمی در وقوع انواع تنش‌ها به‌ویژه خشونت گسترده و فراگیر خواهد داشت.
***
در هفته‌ای که گذشت، اخبار زیر جلب توجه می‌کند:
- بر اساس برخی بررسی‌ها، ۱۹ سهمیه مربوط به کنکور سراسری وجود دارد که در برخی از حوزه‌ها، ظرفیت اختصاص داده شده به برخی سهمیه‌ها بالاتر از ۵۰ درصد است؛ یعنی بیشتر از ۵۰ درصد ظرفیت به سهمیه اختصاص داده شده است.
- «اجازه تجاری‌سازی فضای مدرسه را نمی‌دهم.» محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش‌وپرورش سه‌شنبه شب با انتشار این توئیت اعلام کرد که با تجاری‌سازی در مدارس که مدت‌ها است هر از گاهی خبرهای آن به گوش می‌رسد، مقابله می‌کند.
- به گزارش خبرگزاری ایسنا، معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی از برگزاری جشنواره پایان‌نامه‌های برتر دانشجویی در حوزه فقر خبر داد.
- امسال حق مسکن کارگران با یک افزایش۶۰ هزار تومانی، به۱۰۰ هزار تومان رسید. اگر پرداخت یک سوم دستمزد کارگران بابت اجاره‌خانه را معقول ارزیابی کنیم، این مقدار برابر با هشت میلیون تومان رهن خانه خواهد بود.
- به گزارش روزنامه اطلاعات، مسئول برگزاری سی‌وچهارمین نشست سازوکار گزارش‌دهی شورای حقوق بشر سازمان ملل (موسوم به UPR) از اقدامات ایران در ارتقای حقوق بشر و حفظ حقوق جامعه معلولان و ناتوانان جسمی تقدیر کرد.
- معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست‌جمهوری گفت: تا پایان سال آینده، دو میلیون روستایی تحت پوشش بیمه اجتماعی روستاییان، کشاورزان و عشایر قرار می‌گیرند.
- رئیس سازمان بهزیستی کل کشور با بیان اینکه شهریه دانشگاهی جامعه هدف بهزیستی بصورت الکترونیک به حساب دانشگاه پرداخت خواهد شد، گفت: دانشجویان تحت پوشش در دانشگاه‌های دولتی نیز کمک هزینه تحصیلی دریافت خواهد کرد.
- به گزارش ایران‌آنلاین، رئیس‌جمهوری از طرحی خبر داد که براساس آن حدود ۱۸میلیون خانوار ایرانی تحت پوشش طرح حمایت اجتماعی و معیشتی دولت قرار می‌گیرند.
- آمارها نشان می‌دهد که ۶ هزار دستفروش زیر زمین در دالان‌های مترو مشغول به کار هستند. همچنین زنان و دختران زیادی برای فرار از فقر و بیکاری به دالان‌های مترو پناه آورده‌اند و دستفروشی می‌کنند.
- معاون پژوهش، برنامه‌ریزی و امور بین‌الملل سازمان امور مالیاتی معافیت‌های مالیاتی را پاشنه آشیل نظام مالیاتی خواند و گفت: بر اساس اذعان مراجع بین‌المللی، ایران بیشترین تنوع و عمق معافیت‌های مالیاتی را دارد که از آن‌ها سواستفاده می‌شود.
- به گزارش کسب‌وکار نیوز، اخیراً مرکز آمار گزارشی از وضعیت پروانه‌های ساختمانی در سال ۱۳۹۷ منتشر کرد که نشان می‌دهد روند صدور مجوزهای ساخت، رو به رشد بوده است.
- معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران با بیان اینکه موضوع غیرشفافی در حوزه کمیسیون ماده ۵ وجود ندارد، گفت: من پیگیری می‌کنم کل آرای یک سال گذشته ماده ۵ به صورت جداگانه منتشر شود تا افکار عمومی اطلاع داشته باشند.
- رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با بیان اینکه بیش از ۲ میلیون سند مالکیت در شش ماهه سال جاری صادر شده است، گفت: در سال ۹۷، ۱۰ هزار میلیارد تومان از معوقات بانکی توسط سازمان ثبت وصول شد.
- مدیر سامانه ثبت دارایی مسئولان جمهوری اسلامی ایران گفت: در صورت عدم اظهار دارایی توسط افراد مشمول قانون رسیدگی به دارایی مسئولان، امضای آن‌ها فاقد اعتبار خواهد بود.
- رئیس سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به وجود۲۱۰ هزار میلیارد تومان معوقات مالیاتی در کشور گفت: این مبلغ یعنی نصف بودجه کل کشور و باید پرسید که چرا این مقدار از مالیات کشور معوق شده است؟
- معاون حقوقی رئیس‌جمهور، گفت: برای رفع موضوع تضاد منافع باید بین منافع فردی و منافع سازمان و جامعه هم‌راستاسازی ایجاد کنیم. یکی از راه‌های جلوگیری از تعارض منافع و یا رانت، شفاف‌سازی است به‌گونه‌ای که اگر یک فرد قصد بهره‌گیری از رانت داشته باشد، با شفاف‌سازی به‌سرعت لو برود.
- به گزارش خبرنگار مهر، محمدجواد آذری جهرمی در اینستاگرام نوشت: گام تلخ بعدی برای کلاهبرداران؛ یک میلیون و۲۰۰ هزار شکایت مردم از خدمات ارزش افزوده پیامکی در سامانه ۸۰۰۷ را برای قوه قضائیه ارسال کردیم.
- عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی، در تشریح آخرین روند بررسی لایحه شفافیت در مجلس، اظهار داشت: کارگروه ویژه‌ای در کمیسیون حقوقی تشکیل شده تا به‌صورت کارشناسی، جزئیات لایحه مذکور را بررسی کند.
- یک کارشناس اقتصادی گفت: براساس اعلام گمرک، بیش از ۱۳۸هزار میلیارد تومان برآورد قاچاق کشور است اما طبق تحقیقات، میزان قاچاق کشور بیش از۶۰۰ هزار میلیارد تومان است. از این مقدار ۱۷ هزار میلیارد تومان آن کشف می‌شود. اما از این مقدار نیز، برای هزار میلیارد تومانش محکومیت صادر می‌شود.