نویسنده کتاب: اردشیر بزرگ‌نیا
نویسنده در این کتاب به دنبال آن است تا به مخاطبان تفهیم کند که امنیت تنها امنیت غذایی و شغلی و جانی نیست بلکه کلیه فعالیت‌های بشر سیستم های امنیتی هستند. از سوی دیگر فقر نیز تنها بعد مادی و ریالی ندارد بلکه باید ابعاد متنوع فقر را در چارچوب سیستم امنیتی بنگریم چون تشدید نابرابری ها برای عده ای از افراد امنیت بقا را به دنبال خواهد داشت. همچنین تمامی افراد فرادستان، میاندستان و فرودستان در ایجاد و تشدید فقر سهیم هستند.
همچنین در این کتاب سعی شده اهدافی همچون تاثیرات فقر و نابرابری بر اعضای جامعه و مشکلات اجتماعی به شکل ساده ای ترسیم شود و به خرده فرهنگ هایی که مانع از فقرزدایی در جامعه ما هستند پرداخته شود. کتاب دارای شش فصل است که عبارتند از:
فصل اول تحت عنوان «امنیت و هزینه های آن» دارای هفت بخش است. در بخش اول به ابعاد و خصوصیت های امنیت پرداخته شده است. سپس در سایر بخش ها نسبت امنیت و ابعادی شامل بعد فردی و اجتماعی، بعد اقتصادی، بعد فرهنگی و هنری، بعد آیینی و روحانی، بعد مدیریت، بعد دولت و سیاست پرداخته شده است.
فصل دوم درباره فقر و ابعاد آن است که به تعریف مفهوم فقر و رابطه ابعاد فقر با یکدیگر پرداخته شده است. چنانکه نویسنده در تعریف فقر می گوید: فقر حالت شدیدی از درک نابرابری ها است که در آن حالت، نابرابری از حد متعادل خود خارج شده و تعاملات افراد فرادست، میاندست و فرودست یک جامعه را به حالت تقابل تبدیل می نمایند و تنها به نابرابری های اقتصادی و ابعاد ریالی محدود نمی شود.
فصل سوم در دو محور به نظریه ها و رویکردهای توسعه و استراتژی ها و رابردهای توسعه پرداخته است. در محور نظریه ها به این موارد توجه شده است: نظریه های کلاسیک، نظریه ها و رویکرد نوسازی، رویکرد وابستگی، مکتب اکلا مبتنی بر نظام توسعه درون زا. در محور استراتژی ها به راهبردهای پولی و مالی، راهبرد اقتصاد بازاری، راهبرد انقلاب سبز، راهبرد صنعتی شدن، راهبرد توزیع مجدد، راهبرد توسعه سوسیالیسیتی و راهبرد توسعه مبتنی بر علوم و فن آوری اشاره شده است.
فصل چهارم به مسئله تاثیرات فقر و نابرابری های اجتماعی بر ناهنجاری های فردی و اجتماعی پرداخته است. در این فصل توجه بیشتری به مشکلات روانی ناشی از نابرابری و فقر شده است و راه های کاهش این فشار روحی و روانی چنین بیان شده است: بی تفاوتی یا تقدیرگرایی، رفتارهای انفعالی، عدم تحمل آسیب های روانی و رهایی از مشکلات دنیوی، باقی ماندن در بی تعادلی روانی اولیه، ایجاد حقوق ناحق برای خود و هم سطحان خود، مبارزه با پدیده فقر و نابرابری و … .
فصل پنجم خرده فرهنگ ها و یا به عبارتی روحیاتی که منجر به عدم فقرزدایی می شود مرور شده است که از جمله آنان می توان به دولت گرایی و انتظار از دولت برای رفع شکاف طبقاتی، تقدیرگرایی که مانع تحرک اجتماعی و بهبود وضعیت است، تنبلی، بی تفاوتی نسبت به آینده، بی اعتمادی و … اشاره کرد.
فصل ششم تحت عنوان «سخن پایانی تغییر باورها» به راهکارهای شناخته شده کنترل فقر مثل توزیع عادلانه درآمد و ثروت، تمرکزدایی ثروت، گسترش مردم سالاری، شایسته سالاری در انتخاب مدیران، ایجاد دولت رفاه، اخذ مالیات متناسب و … فهرست شده اند.
بزرگ‌نیا، اردشیر(۱۳۹۲) نگرشی نو در امنیت و فقر، تهران: سنگفرش.
- نویسنده معرفی کتاب: راضیه شیخ رضایی