نویسندگان کتاب: آل‍س اوی‍ن، اس. ام. می‍ل‍ر، سی‍د ع‍ب‍دال‍ص‍م‍د
هدف از این کتاب ایجاد یک پایه محکم از دانش تجربی و نظری در مورد علل فقر و آثار آن در کشورهای توسعه یافته و درحال‌توسعه است. این کتاب بر پایه مقالاتی از محققانی است که در زمینه فقر کار می‌کنند و خلأهایی پژوهشی از گذشته و شکاف‌های موجود در پژوهشهای آینده را شناسایی کرده‌اند، در نتیجه این کتاب مرجعی مهم برای سیاست‌گذاران و محققان فقر است. این کتاب منبعی غنی از نظریات و تفکرات درباره فقر و راهبردهای فقر است.
نخست‌وزیر نروژ در ابتدای کتاب درباره فقر و تجربه این کشور نوشته است: «ناتوانی در غلبه بر فقر مانند شبحی بر سابقه سیاسی همه ما سایه افکنده است. تاریخ مقابله ما با فقر حماسه‌ای است مملو از بن‌بست‌های طولانی، بی‌تفاوتی، دیوانسالاری و شعارهای توخالی. مردم و کشورهایی نیز که با حسن نیت تلاش‌هایی جدی برای غلبه بر فقر انجام داده‌اند، درنهایت در باتلاقی از عدم کارایی، رقابت‌های نهادی و پیگیری‌های نامنسجم فرورفته‌اند.
صدسال پیش نروژ یکی از فقیرترین کشورهای اروپا بود. جامعه کنونی نروژ متشکل از نسل‌هایی است که در چارچوب دموکراسی مبتنی بر نمایندگی، توافقاتی عملی و قابل‌اجرا میان سرمایه و کار ایجاد کرده‌اند. برای رسیدن به برابری، رفاه و عدالت اجتماعی راهی جز توانمندسازی مردم، فراهم ساختن زمینه کارکرد دموکراسی، مهار نیروهای بازار، برقراری مالیات بر مازادها و توزیع دوباره درآمدها وجود ندارد.»
این کتاب مشترکا توسط انتشارات دانشگاه اسکاندیناوی و یونسکو در سال ۱۹۹۶ به چاپ رسیده است. این کتاب شامل مجموعه مقالاتی است که به پژوهشهای فقر در مناطق مختلف جهان می‌پردازد. ترجمه فارسی کتاب نیز توسط مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی در قالب سلسله انتشارات روستا و توسعه به چاپ رسیده است. در نسخه فارسی آن، بخش‌هایی از کتاب که به خاطر عدم سنخیت با وضعیت کشور ما، ترجمه نشده است. در نسخه ترجمه، کتاب دارای شش بخش است.
در بخش اول کلیاتی پیرامون پژوهش‌ها و مباحث مربوط به فقر است که دارای چهار مقاله است. در مقاله اول تحت عنوان «بازنگری در پژوهشهای فقر» چارچوب و هدف از این کتاب مجموعه مقالات نوشته‌شده است که این کتاب چه خلأهایی را پرکرده است. چنانکه نویسنده آن توضیح داده است، اغلب مطالعات درباره فقر در محدوده مرزهای ملی بوده است، در صورتی که رویکرد این کتاب آن است که همان‌قدر فقر مسئله ملی است، مسئله بینالمللی است و این کتاب هر دو جنبه را مورد توجه قرار داده است و علل و آثار جهانی و ملی فقر را متمایز ساخته است. در این کتاب تلاش شده است تا تحقیقات سراسر جهان را به نحوی به یکدیگر نزدیک و قابل مقایسه کنند تا به درکی جامع از مقوله چندوجهی فقر برسند، اگرچه به اذعان دست‌اندرکاران این هدف بلندی است و این کتاب گام اول در این خصوص است.
در ادامه این بخش، دیدگاه‌های منطقه‌ای پیرامون فقر مقایسه شده‌اند. شرایط کنونی پژوهشهای فقر و مفاهیم فقر توضیح داده‌شده است. در انتها چنین نتیجه گرفته می‌شود که یک رهیافت کل گرایانه به مسئله فقر می‌تواند راه چاره‌ای برای «بیش از حد فردی شدن» فقرا باشد. این نگرش کل گرایانه و ساختاری به مسئله فقر می‌تواند راهنمایی باشد برای رسیدن به «شاهراه‌ها و راه‌های فرعی» شیوع فقر در جوامع خاص.
بخش دوم مربوط به پژوهشهای فقر در منطقه آسیا است که پنج مقاله درباره نگاهی اجمالی به فقر آسیا، کره، هند، آسیای جنوب شرقی و چین است. فرا تحلیل پژوهشهای این منطقه نشان داده است که قسمت اعظم پژوهش‌ها در دهه ۱۹۶۰ به بررسی جنبه‌های مربوط به عدالت درزمینهٔ رشد، نظریه رخنه به پایین و صحت و اعتبار آن، فقر مطلق و فقر نسبی و… با استفاده از مفاهیم هنجاری و ابزارهای سنجش فقر پرداخته است. در دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ پژوهش‌ها بیشتر به سمت شناخت اقتصاد سیاسی فقر، ساختار آن و چگونگی تغییرات در میان شیوع فقر و نابرابری گرایش پیداکرده است. در این مقالات تمرکزی خاص بر خطوط مختلف فقر و اصلاحات به‌عمل‌آمده در آن‌ها، ابعاد منطقه‌ای فقر، تبیین‌های قومی- مذهبی، با توجه به عوامل علی پرداخته‌شده است.
بخش سوم درباره آفریقا و مطالعه فقر در مصر است که اصلی‌ترین مسئله در پژوهشهای فقر در این کشور، عدم بررسی پویش‌های فقر مثل فقر گذار یا دائمی است که دلیل آن عدم دسترسی به اطلاعات است.
بخش چهارم به پژوهش فقر و خلأ سیاست‌گذاری در یونان، ترکیه و قبرس می‌پردازد. چنانکه نویسنده بیان می‌کند که داده‌های موجود پیرامون نابرابری‌های اقتصادی در بسیاری از زمینه‌ها نارسا است. از سوی دیگر ارتباطی بین پژوهشهای فقر و سیاست‌گذاری‌ها وجود ندارد.
بخش پنجم منطقه آمریکای لاتین به‌ویژه برزیل را موردتوجه قرار داده است. در برزیل پژوهشهای متنوعی با سنجه‌ها و روش‌های مختلفی خطوط فقر را مطالعه کرده‌اند و همه پژوهش‌ها نشان می‌دهد که شیوع فقر در دهه ۱۹۷۰ افت داشته است اما به خاطر فقدان اطلاعات روزآمد و تفاوت سنجش فقر در شهر و روستا نتایج تحقیقات دستخوش تغییراتی شده است.
بخش ششم به‌عنوان جمع‌بندی، مقاله‌ای تحت عنوان «زنجیره بزرگ تبیین فقر» نوشته‌شده است که منظور از زنجیره بزرگ تبیین رویکردی است که تمامی رشته‌ها می‌توانند در فهم ما از فقر و حل این معضل کنند کمک کنند، درواقع این رویکرد ترکیبی از حلقه‌های متضاد و مکمل است. این زنجیره، تحلیل‌ها را به‌سوی پرسش‌هایی در مورد چرا و چگونه هدایت می‌کند و ما را نسبت به دامنه پاسخ‌ها و مداخلات احتمالی آگاه می‌سازد.
اوی‍ن، آل‍س؛ می‍ل‍ر، اس. ام. سی‍د ع‍ب‍دال‍ص‍م‍د (۱۳۸۱) چشمانداز جهانی فقر: کتاب راه‍نم‍ای پژوهشهای بینالمللی فقر، مترجم علی کم‍آلی … و دی‍گ‍ران، ت‍ه‍ران: ارغ‍ن‍ون.
- نویسنده معرفی کتاب: راضیه شیخ رضایی