نویسندگان کتاب: نعمتالله مرید زاده، سعید روستا، محمد مریدزاده
ابزارهای متنوعی برای کاهش نابرابری در اختیار اقتصاد کشور قرار دارد مثل مالیات اما در اسلام ابزار نذورات مردمی به طور مستقیم برای حس نوع دوستی و اعتماد اجتماعی شاخص سازی کرده است. نوع دوستی و اعتماد اجتماعی نرخ فقر را کاهش میدهد و عدم تساوی در توزیع درآمدها را اصلاح میکند.
بر این اساس، کتاب مبتنی بر یک پژوهش جامعهشناسی به بررسی تأثیر اعتماد اجتماعی و حس نوع دوستی در پرداخت نذورات به کمیته امداد امام خمینی شهرستان قیروکارزین در استان فارس میپردازد. کتاب دارای پنج فصل کلیات و مفاهیم، ادبیات موضوعی، روش تحقیق، یافتهها و نتیجه و پیشنهادات است.
نویسنده در ادبیات موضوعی خود به مفاهیم سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، نوع دوستی پرداخته است و سپس جایگاه نذر در ادیان، نحوه ساماندهی آن در کمیته امداد را بررسی کرده است. نویسنده در خصوص نذر، حس نوع دوستی و کاهش فقر به این مسئله اشاره دارد که چون نذورات به منظور کمک به هم نوع ادا میشوند، کمک به فقیران و فقرزدایی نیز از جمله این کمکها محسوب میشود زیرا کمک به هم نوع است که باعث کمک به فقیران میشود. از سوی دیگر، از کارکردهای نذر بعد اقتصادی و اجتماعی است که فقرزدایی از جمله آنها است.
فرضیه اصلی پژوهش نیز بر این استوار است که بین اعتماد اجتماعی و حس نوع دوستی با پرداخت نذورات رابطه معناداری وجود دارد.
این پژوهش در سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ به طول انجامید. از ۲۲۰ نفر از کسانی را نذورات خود را به کمیته امداد این شهرستان پرداخت میکردند، اطلاعاتی از طریق پرسشنامهای گردآوری شد. نتایج این تحقیق نشان داده است که تنها مؤلفه اطمینان اجتماعی توانست تغییرات مربوط به پرداخت نذورات را پیشبینی کند. اطمینان اجتماعی به معنای آسودگی فکر و خیال افراد در جامعه نسبت به تعاملات بین فردی، روابط و ارتباطات اجتماعی، تأمین بودن از جنبههای مختلف زندگی و موارد از این دست است. طبق این نتیجه، افراد خیر و پرداخت کننده نذورات، در وقت نیاز خویش با نذر کردن سعی در برآورده کردن نیازمندیهای نیازمندان میکنند.
فرضیههای این تحقیق نیز همگی مورد تأیید قرار گرفتند که بدین شرح است: ۱- هرچه حس نوع دوستی بیشتر باشد، پرداخت نذورات بیشتر ملاحظه میشود: در نتیجه داشتن حس نوع دوستی و کمکرسانی داوطلبانه و آگاهانه به دیگران و پذیرش مسئولیت از ضرورتهای فرایند فقرزدایی است.
۲- بین اعتماد اجتماعی و پرداخت نذورات هم رابطه معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، هرچه رفتار مبتنی بر اعتماد کردن، صراحت اجتماعی، صداقت اجتماعی و اطمینان اجتماعی در افراد بیشتر باشد، تمایل آنها به پرداخت نذورات به کمیته امداد امام خمینی بیشتر ملاحظه میشود.
مرید زاده، نعمتالله؛ روستا، سعید؛ مرید زاده، محمد (۱۳۹۸) مشارکت مردم در کاهش فقر جامعه با پرداخت نذر در اموال، تهران: میراث فرهیختگان: موسسه فرهنگی هنری نوین پژوهش فیاض.
- نویسنده معرفی کتاب: راضیه شیخ رضایی