نویسنده: علیجان رحمانی یزدری
علیجان رحمانی یزدری مهمترین راهکار فقرزدایی در افغانستان را افزایش تولید در بخش کشاورزی، صنعت، گسترش تجارت و از سوی دیگر مدیریت منابع و اجتناب از اسراف میداند. او از بین عوامل توسعه و فقرزدایی بر مدیریت علمی و صحیح و تربیت نیروی انسانی کارآمد در مقابل امکانات مادی تاکید میگذراد . وی مباحث کتاب و استدلالهای آن را برای عامه مخاطبان افغانستان ارائه کرده است، لذا در کتاب با استدلالات علمی، مباحث تئوریک یا اطلاعات آماری و مبتنی بر پژوهش مواجه نیستیم، بلکه مباحث کتاب بیشتر جنبه موعظه و ترغیب مخاطبان به مشارکت در توسعه و اجتناب از اسراف دارد، لذا متن آمیخته با مثالهایی تاریخی از کشورهای توسعهیافته و یا درحال توسعه آسیایی، مسلمان و به خصوص ایران است، همچنین نویسنده در مباحث خود به شواهدی دینی از احادیث و آیات و یا متون ادبی استفاده میکند.
این کتاب در دو بخش تنظیم شده است که نویسنده در بخش اول به راهکارهای تولیدات اقتصادی و در بخش دوم راهکارهای صرفهجویی یا مصرف درست میپردازد.
وی در فصل دوم مدیریت و مسئولیت فقرزدایی در افغانستان را متوجه سه گروه سیاستمداران، نخبگان علمی و فنی و رهبران دینی با همکاری مردم میداند و ویژگیهای فکری، فرهنگی، علمی و فنی مدیران خوب را تشریح میکند. نویسنده در ادامه از جمله مهمترین موانع فقرزدایی در افغانستان را مدیریت ناکارآمد، قومگرایی، توزیع غیرعادلانه منابع، تفکر جبرگرایی و تفکر تک بعدی ( تضاد مذهب و علم) توصیف میکند.
نویسنده در فصل سوم مسئولیتهای مدیران را در زمینه فقرزدایی در افغانستان تشریح میکند که عبارتند از:
۱- توسعه کشاورزی و دامپروری از طریق توسعه زمین و زراعت، مدیریت آب، آموزش زارعان، مدیریت علمی باغداران، توسعه مرغداری و پروش ماهی.
۲- توسعه صنعتی از طریق الگوهای صنایع کوچک و شرکتهای تعاونی
۳- گسترش تجارت در افغانستان
نویسنده در فصول چهارم، پنجم و ششم به طور مختصر درباره مسئولیت عالمان دینی، نخبگان علمی و مردم در برابر فقرزدایی بحث میکند.
چنانکه اشاره شد نویسنده بر این نظر است که اسراف دومین عامل فقر در افغانستان است، لذا در بخش دوم گسترش فقر از طریق مصرف و اسراف را بررسی کرده و بر اساس رهنمودهای دینی راهکارهایی را در جهت بهینه کردن مصرف ارائه میدهد. نویسنده در فصل دوم این بخش تحت عنوان مدیریت فقرآفرین ابتدا معنای لغوی اسراف را تشریح میکند، سپس با تاکید بر اینکه اسراف صرفا اختصاص به موارد اقتصادی ندارد به اسراف در وقت، نیروی جسمی و فکری … میپردازد. وی در ادامه به انواع اسرافکاری در اموال شخصی، عمومی و دولتی و خسارتهای ناشی از آن میپردازد.
نویسنده در فصل سوم به انواع خساراتهای ناشی از فساد مانند افزایش فقر، گسترش بیماری جسمی و فکری و گناه اخروی میپردازد و در فصول چهارم و پنجم کتاب به تفکیک با رجوع به احادیث و متون ادبی تفاوت بین مدیران بخیل و صرفهجو را تشریح کرده است.
رحمانی یزدی، علی جان(۱۳۸۸)، افغانستان و فقرزدایی با توسعه مدیریت، قم: مشهور، اول.
- نویسنده معرف کتاب: فاطمه نصیری