مترجم کتاب: ثوره افتخارزاده
پروفسور جفری دیوید ساکس، اقتصاددانی آمریکایی است که به دلیل فعالیت در زمینه چالش‌های توسعه اقتصادی، پایداری محیط زیست، کاهش فقر، حذف بدهی‌ها و جهانی شدن چهره‌ای شناخته شده است. فعالیت‌های او در خصوص کاهش فقر مطلق و گرسنگی و همچنین توسعه اقتصادی و اجتماعی در مناطق در حال توسعه به ویژه برخی کشورهای آفریقایی چشمگیر و قابل تحسین بوده است. کتاب حاضر ترجمه بخش نخست یک دوره درسی وی در دانشگاه کلمبیا با عنوان عصر توسعه پایدار است. این کتاب به عنوان نخستین جلد از مجموعه چند جلدی عصر توسعه پایدار به معرفی توسعه و مرور کلی مباحث مطرح در این حوزه می‌پردازد. این کتاب در پنج فصل تنظیم شده است. نویسنده در فصل نخست با عنوان توسعه پایدار به عنوان یک مفهوم فنی و هنجاری، تعریف فنی توسعه پایدار را عبارت از یک مسئله ذهنی می‌داند که سعی دارد به روابط برهم‌کنش‌های سه سیستم پیچیده معنا ببخشد: اقتصاد جهانی، جامعه جهانی، و محیط فیزیکی زمین. از سوی دیگر توسعه پایدار مفهومی هنجاری است که توسعه پایدار مستلزم دنیایی است که در آن پیشرفت اقتصادی فراگیر است؛ فقر مطلق محو می‌شود؛ وحدت اجتماعی از طریق سیاست‌هایی که اجتماع را تقویت می کند تشویق می گردد و محیط از تخریب ناشی از دخالت بشر مصون می‌ماند.
مسئله محوری در فصل دوم آن است که در عین رشد اقتصادی جهانی فقر همچنان پابرجاست. از نظر نویسنده تجربه چین، که تا حد خفیف‌تری در بسیاری از کشورهای دیگر جهان تکرار شده، نشان می‌دهد که لازم نیست درآمدهای سرانه بالاتر در انحصار بخش محدود و کوچکی از جهان (شامل ایالات متحده آمیکا، کانادا، اروپا و ژاپن، اترالیا و ژاپن و چند جای دیگر) باشد، بلکه رشد اقتصادی می‌تواند در اکثر مناطق دنیا به دست آید. او اذعان می‌کند این افزایش در GDP سرانه با تغییرات ساختاری زیادی در جامعه همراه بوده است: از زندگی روستایی به عنوان کشاورزان رعیت تا زندگی شهری با استخدام در بخش صنعت و خدمات، مرگ،های فاجعه‌بار کمتر برای کودکان، سلامت و طول عمر بیشتر برای تمامی بشر. با این حال وی با اشاره به تجربه چین می‌گوید حتی رشد اقتصادی سریع هم برای تضمین رفاه کافی نیست. بلکه باید اطمینان بیابیم که رشد اقتصادی به طور محیطی پایدار است. از نظر وی اگر رشد اقتصادی را با پایداری محیط زیست و مشارکت اجتماعی ترکیب نکنیم، دست‌آوردهای اقتصادی احتمالا عمر کوتاهی خواهند داشت چراکه ناآرامی‌های اجتماعی و افزایش تعدد بلایای طبیعی را به دنبال خواهد داشت.
ساکس در فصل سوم به طور مشخص به مسئله فقر جهانی می‌پردازد. وی در این فصل نشان می‌دهدکه وسعت فقر الگوی ویژه ای دارد. بیشترین سهم فقر مطلق در آفریقای حاره و جنوب آسیا است. از نظر وی این الگو تصادفی نیست، هرچند جغرافیا عوامل زیادی در مورد یک اقتصاد را شکل می‌دهد که شامل باروری مزارع، هزینه‌های عمومی بیماری‌های مسری، هزینه‌های تجارت و دسترسی به منابع انرژی است، اما به اعتقاد وی جغرافیا تقدیر و سرنوشت نیست؛ بلکه بررسی علل جغرافیایی به ما کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاری های پربازده‌ای را که به فقیرترین فقرا کمک می‌رساند تا از فقر رهایی یابند، شناسایی کنیم. از نظر وی توسعه پایدار راه‌حل‌هایی برای فقر مطلق و نسبی ارائه می‌دهد؛ که مهمترین آن ایده “بهداشت‌کاران جامعه” CHWs در روستاهای فقیر و مناطق فقیرنشین است که مراقبت‌های بهداشتی را برای مردمی که ارتباطی با سیستم بهداشتی ندارند به ارمغان می‌آورد. نویسنده در فصل پنجم تهدیدهای جهانی برای محیط زیست که ناشی از توسعه اقتصادی است و ثروتمندان و فقرا را به یک میزان تحت تاثیر قرار می‌دهد را مورد بررسی قرار داده است.
ساکس، جفری(۱۳۹۴)،مقدمه ای بر توسعه پایدار، ترجمه ثوره افتخارزاده، تهران:آرون.
- نویسنده معرفی کتاب: فاطمه نصیری