خرده فرهنگ فقر سبکی از زندگی فقیران است که آنها را به زندگی در طبقه‌ی پایین جامعه و شناختن خویشتن در جایگاه شهروند درجه‌ی دو عادت می‌دهد. این فرهنگ از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود و ممکن است در شرایط بحرانی در جامعه گسترده شود. تحقیقات نشان می‌دهد این فرهنگ نه تنها مربوط به گذشته نیست بلکه با وجود پیشرفت تکنولوژی، این فرهنگ همچنان دیده می‌شود. هدف اصلی پژوهش حاضر مداخله‌ی مددکارانه‌ای ایست تا این افراد را از تمرکز بر تجربه‌های نامطلوب گذشته و وضعیت ناامید کننده‌ی اکنون برهاند و چشم‌اندازی از آینده‌ای مطلوب در برابر آنان ترسیم کند تا بجای اینکه امروز را برای لذت جویی بیشتر سپری کنند آن را فرصتی برای نزدیک شدن بیشتر به آن آینده‌ی مطلوب بدانند. این پژوهش در میان ۲۱ نفر از جوانان افغان حومه‌ی شهر ری که تحت حمایت موسسه آپرشن مرسی بودند به صورت مقایسه‌ای و با تمام شماری شرکت کنندگان انجام شد و در آن تمام داوطلبان پرسشنامه مربوطه را تکمیل کردند. نتایج اجرای طرح با روش‌های تحلیل همبستگی پیرسون و آزمون تی بررسی شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد با تثبیت هدف و ایجاد احساس تعلق در میان مهاجران احساس ناامیدی، احساس ناتوانی و تغییر طلبی نسبت به زمان قبل از اجرای طرح تفاوت معناداری پیدا کرده‌اند. در این پژوهش بر خلاف انتظار پژوهشگر تفاوت معناداری در احساس بی‌ارزشی دیده نشد. یافته‌های پژوهش، فرض اصلی پژوهش: یعنی ایجاد احساس تعلق و تثبیت هدف زندگی موجب کاهش اثرات خرده فرهنگ فقر می‌شود را تائید می‌کند ولی در خصوص فرض فرعی مسئله یعنی کاهش احساس بی‌ارزشی با اجرای طرح، نتایج پژوهش چنین دست آوردی را تائید نمی‌کند. همچنین به دنبال بررسی فرض‌های فرعی پژوهش مشخص شد که تفاوت موجود در خرده فرهنگ فقر میان دختران و پسران، به دلیل تفاوت احساس آنها در میزان ناتوانی است، یعنی دختران بیشتر از پسران افغان احساس ناتوانی می‌کنند. در این پژوهش مشخص گردید، تمایل مهاجران به بازگشت به افغانستان از ویژگی‌های فردی خرده فرهنگ فقر متاثر است و هرچه خرده فرهنگ فقر در فرد بیشتر باشد تمایل وی برای بازگشت به افغانستان کمتر است. از جمله دست آوردهای این پژوهش وضعیت نابسامان نسل دوم مهاجران افغان در ایران است. ویژگی‌های فردی خرده فرهنگ این گروه از مهاجران تفاوتی با نسل اول ندارد، این در حالیست که بر اساس نظریات بایستی نسل دوم نسبت به نسل اول تعلق بیشتری به کشور میزبان داشته باشند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد چنین احساس تعلقی در نسل دوم مهاجران ایجاد نشده است.
پویا امامی کردکنی، ۱۳۹۴، بررسی عناصر خرده فرهنگ فقر با تاکید بر مداخله با روش تثبیت هدف در زندگی، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: ستار پروین، دانشگاه علامه طباطبائی- دانشکده علوم اجتماعی.
دریافت پایان نامه:
بررسی عناصر خرده فرهنگ فقر با تاکید بر مداخله با روش تثبیت هدف در زندگی