نقاط روستاها از گذشته به‌عنوان اجتماعات اولیه، نقش اساسی در شکل‌گیری و شکوفایی تمدن‌ها داشته‌‌اند و افول بسیاری از تمدن‌ها نیز، به ویرانی روستاها و بی‌توجهی به آن‌ها، به‌عنوان عناصر پایه تولید و رونق اقتصادی مربوط می‌شود. در حال حاضر یکی از عوامل اصلی در افول و ناکارآمدی تولیدی و زیستی نقاط روستایی ، مسئله فقر است. بنابراین مطالعه جهت شناخت عوامل فقر و ارائه راهکار برای حل آن از ضروریات است. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی توزیع فقر روستایی و تحلیل توزیع فضایی آن در بین شهرستان‌های استان آذربایجان غربی در سال ۹۶-۱۳۹۵ است.
پژوهش حاضر از نوع کاربردی و ازنظر ماهیت و روش به‌صورت توصیفی-تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه) و جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی استفاده شده است. با توجه به هدف مطالعه، جامعه آماری تحقیق حاضر، خانوارهای روستایی استان آذربایجان غربی است (۳۶۶۹ روستای دارای سکنه و ۳۰۴۸۵۳ خانوار). ۱۴۲ روستا (۴۰۳ خانوار) با استفاده از فرمول کوکران و به روش خوشه‌ای تصادفی با انتساب متناسب به‌عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب شدند. اطلاعات لازم به استفاده از پرسشنامه استاندارد (پرسشنامه هزینه درآمد خانوار مرکز ملی آمار ایران) به دست آمده است.
نتایج کلی نشان داد، متوسط درآمد کلی خانوارهای روستایی موردمطالعه در استان آذربایجان غربی ۱۶۶۵۴۹۲۰ تومان در سال و متوسط هزینه کلی هر خانوار در ماه برابر با ۱۹۸۹۰۷۱ تومان است. همچنین، نتایج نشان داد، خانوارهای روستایی شهرستان‌های نقده و تکاب به ترتیب دارای بیشترین و کمترین سطح درآمد سالانه بوده؛ خانوارهای روستایی شهرستان‌های شوط، پلدشت و ماکو دارای کمترین میزان هزینه در ماه و شهرستان پیرانشهر دارای بیشترین هزینه خانوار در ماه است. نتایج نشان داد، خط فقر در نقاط روستایی موردمطالعه بر مبنای ۶۶ درصد میانه مخارج برای کل استان آذربایجان غربی ۱۰۵۰۷۲۰ تومان در ماه برآورد گردید و بر اساس آن به ترتیب شهرستان‌های شوط، شاهین‌دژ، پلدشت و چالدران دارای بیشترین نمونه‌ی موردمطالعه بوده که هزینه ماهانه خانوار آن‌ها در زیر خط فقر مبنای ۶۶ درصد میانه مخارج برای کل استان می‌باشند.
- شاهسواری، گلناز. ۱۳۹۹٫ «تحلیل فضایی فقر در نواحی روستایی: مطالعه موردی روستاهای آذربایجان غربی». استاد راهنما:بیژن رحمانی. دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین.