انتخاب اثر برگزیده دانشجویی در حوزهی فقر توسط خبرنگاران
پنل تخصصی «رسانه و فقرپژوهی» برگزار خواهد شد
پنل «رسانه و فقرپژوهی» در چارچوب «همایش فقرپژوهی» وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در روز چهارشنبه ۲۵ دی ۱۳۹۸ در مرکز همایشهای بینالمللی صداوسیما برگزار خواهد شد. در این پنل پایاننامهی برگزیده دانشجویی از دید خبرنگاران مشخص خواهد شد.
این پنل به این ترتیب برنامهریزی شده است که هشت نفر از دانشآموختگان رشتههای اقتصاد، علوم اجتماعی و حقوق که آثار آنها توسط شورای علمی همایش فقرپژوهی به عنوان آثار برگزیده انتخاب شده است، به ارائه خلاصهای از پایاننامه یا رساله خود میپردازند. سپس خبرنگاران حاضر که آشنا به مسائل اجتماعی و فقر هستند، به ارزیابی یکایک آثار از حیث کیفیت، عمومی بودن، پرداختن به مسائل و مشکلات جامعه و اهمیت اثر از بعد رسانهای و ژورنالیستی میپردازند.
هدف از برگزاری این پنل تقویت رابطهی دوسویهی پژوهشگران دانشگاهی و رسانهها است. خبرنگاران و اصحاب رسانه به عنوان گزارشگران آلام و رنجهای جامعه، درک تجربی و عینی از مسائل جامعه دارند. بسیاری اوقات اخبار و گزارشهای یک خبرنگار بوده که جامعه را به ابعاد یک معضل یا مسئلهی اجتماعی آگاه کرده است. از طرفی، دانشگاه حامل دانش نظری و پژوهش تجربی است و یافتههای علمی و پژوهشی را به فضای عمومی و رسانهای منتقل میکند. پیوند میان پژوهش تجربی و نظری دانشگاهی با مسائل جامعه از رهگذر گفتوگوی خبرنگاران و پژوهشگران تقویت میشود.
همانطور که در اهداف همایش فقرپژوهی ذکر شده، مقابله با فقر نیازمند مشارکت و همکاری اضلاع مختلف از جمله سیاستگذاران و مدیران اجرایی، دانشگاهیان و پژوهشگران، فعالان جامعهی مدنی و رسانهها و خبرنگاران است. این پنل، گفتوگو میان دو ضلع خبرنگاران و دانشگاهیان را برجسته میسازد.
لازم به ذکر است که همایش فقرپژوهی طی دو روز ۲۵ و ۲۶ دی و در چارچوب کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی در مرکز همایشهای بینالمللی صداوسیما برگزار میشود. این همایش با ابتکار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با هدف شناخت و تقویت اجتماع ملی پژوهشگران حوزه فقر، تعامل میان حوزه «سیاستگذاری- اجرا» و «دانشگاه- پژوهش» و تشویق و ترغیب دانشگاهیان به انجام پژوهشهای حاوی توصیه سیاستی در زمینه ابعاد مختلف فقر برنامهریزی شده است.
در چارچوب این همایش، از پایاننامههای و رسالههای برتر دانشجویی در حوزهی فقر که توسط اعضای هیئت علمی دانشگاهها و پژوهشگران حوزهی فقر انتخاب شدهاند، تقدیر صورت خواهد گرفت.
عناوین و چکیده پایاننامهها و رسالههایی که در این پنل مورد ارزیابی قرار میگیرند به شرح زیر است:
ـ بررسی فقر چندبعدی در مناطق شهری ایران با رویکرد منطق فازی/ سودابه محمدی/ دانشگاه الزهرا/ استاد راهنما: عبدالرسول قاسمی/ رساله کارشناسی ارشد
این پژوهش جهت حل محدودیت تک بعدی بودن روشهای مطرح در تحلیل فقر از تعمیم رویکرد اصل موضوعی برای حالت مجموعههای فازی جهت اندازهگیری فقر چندبعدی استفاده کرده است. با استفاده از دادههای هزینه و درآمد خانوار برای مناطق شهری در سال ۱۳۹۲ و در محیط نرمافزاری STATA شاخص فقر چندبعدی محاسبه شده است.
ـ اندازهگیری فقر کودکان در شهر تهران/ فاطمه یوسفوند/ دانشگاه الزهرا/ استاد راهنما: حسین راغفر/ رساله کارشناسی ارشد
پژوهش پیش رو با هدف محاسبه شاخص سرشمار فقر کودکان شهر تهران برای سال ۱۳۹۰ (با استفاده از دادههای عدالت در شهر تهران و نمونه ۲۴۰۰۰ نفری از کودکان زیر ۱۸ سال) و شناسایی مهمترین عوامل موثر بر فقر کودکان (با استفاده از مدل لاجیت) انجام شده است.
ـ بررسی جامعهشناختی نسبت فقر و انتظار ظهور مهدی (ع)/ فهیمه بهرامی بختیاری/ دانشگاه تهران/ استاد راهنما: سارا شریعتی/ رساله کارشناسی ارشد
در این پژوهش تلاش شده است نقش «انتظار» را در زندگی فقرا بررسی کرده و نسبتی که میان شرایط زندگی آنان (فقر) با عقایدشان به اصل انتظار وجود دارد، را تبیین نماید. بدین منظور از روش «مصاحبه کیفی» استفاده شده است. طبق این بررسی، انتظار در زندگی فقرا بیشتر کارکرد حفظ وضع موجود را دارد تا تغییر آن و از مهمترین علل این مسأله ناامیدی و تقدیرگرایی است.
ـ مداخله نهادهای عدالت کیفری نسبت به متهمان فقیر/ مرتضی عارفی/ دانشگاه تربیت مدرس/ استاد راهنما: محمدجعفر حبیبزاده/ رساله دکتری
پژوهش پیش رو با مفروض دانستن این موضوع که ادعای برابری متهمان فقیر و ثروتمند نزد مقامات عدالت کیفری چندان با واقعیت منطبق نیست، تلاش دارد به سه سوال در خصوص زمینههای مداخله نهادهای عدالت کیفری در خصوص متهمان فقیر، نمودهای این مداخله و پایمدهای چنین مداخلاتی پاسخ گوید. بدین منظور به بررسی ۵۱ پرونده، مصاحبه با ۴۲ نفر از قضات، وکلا، مأمورین نیروی انتظامی و برخی متهمان و مشاهداتی در این خصوص استناد شده است.
ـ بررسی تحرک فقر با استفاده از دادههای مقطعی/ مرضیه قاسمی/ دانشگاه الزهرا/ استاد راهنما: حسین راغفر/ رساله کارشناسی ارشد
تحرک فقر به بررسی جریان ورود و خروج خانوارها در توزیع فقر بین دو یا چند نقطه از زمان میپردازد. در این مطالعه با ساخت دادههای مقطعی بر اساس سال تولد سرپرست خانوار و احتمال ورود و خروجشان به فقر طی سه دوره زمانی متوالی، گروه هدف موردنظر جهت دریافت سیاستهای حمایتی شناسایی شدهاند. همچنین چگونگی تأثیرگذاری ویژگیهای اجتماعی و اقتصادی خانوار بر میزان مخارج مصرفی خانوار مورد بررسی قرار گرفته است.
ـ رابطه ایستا و پویای رویکردهای چندبعدی و درآمدی فقر/ مرضیه گودرزی/ دانشگاه صنعتی شریف/ استاد راهنما: فرشاد فاطمی اردستانی/ رساله کارشناسی ارشد
هدف این پژوهش مطالعه فقر چندبعدی و جستجو در خصوص رابطه ایستا و پویای آن با فقر درآمدی است. در اینجا برای بررسی میزان تأثیرگذاری فقر چندبعدی بر روی ماندگاری در فقر درآمدی از دادههای پنل طرح هزینه و درآمد خانوار در سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۵ استفاده شده است.
ـ تحرک درآمدی و پویایی فقر و نابرابری در ایران: رویکرد دادههای شبه پنل/ میترا باباپور/ دانشگاه الزهرا/ استاد راهنما: حسین راغفر/ رساله کارشناسی ارشد
در این پژوهش فقر، نابرابری و تحرک درآمدی در چارچوبی پویا طی دوره ۹۰-۱۳۶۳ مورد بررسی قرار گرفته است. به دلیل فقدان دادههای پنل از دادههای شبه پنل برای این منظور استفاده شده است.
ـ برآورد خط فقر انرژی در ایران ـ رویکرد سیستم مخارج خطی/ نیلوفر نوری/ دانشگاه الزهرا/ دانشگاه الزهرا/ استاد راهنما: امیرحسین موسوی/ رساله کارشناسی ارشد
هدف اصلی این پژوهش اندازهگیری فقر انرژی در ایران است و بدین منظور به تعیین حداقل معاش در گروههای کالایی (خوراکی، پوشاک، مسکن، انرژی و سایر) با تأکید بر گروه انرژی (در دوره زمانی ۱۳۹۵-۱۳۷۰) پرداخته است. بدین منظور از الگوی دادههای تابلویی و روش معادلات به ظاهر نامرتبط (SUR) استفاده شده است.