تحریمهای اقتصادی به عنوان یک فشار خارجی بر یک کشور می‌تواند ریشه برخی از مشکلات اقتصادی مهم، از جمله شکاف فقر قلمداد شود. سوال کلیدی این است که آیا بهبود کیفیت نهادی می‌تواند اثرات مورد انتظار این تحریم‌ها را کاهش دهد؟ به نظر می‌رسد که نمی‌توان نقش کیفیت نهادی را در بهبود و یا وخامت اوضاع اقتصادی نادیده گرفت. بر همین اساس می-توان انتظار داشت بهبود کیفیت نهادی از تأثیر منفی تحریمهای اقتصادی بر شاخص‌های توسعه اقتصادی از جمله شکاف فقر بکاهد. هدف این پایان‌نامه بررسی نقش کیفیت نهادی در اثرگذاری تحریمهای نفتی و بانک مرکزی بر شکاف فقر در ایران است. در مرحله اول، با استفاده از روش هزینه نیازهای اساسی خط فقر مطلق مشخص و سپس شکاف فقر برای کشور محاسبه شده است. در مرحله دوم، الگوی مناسب طراحی و با استفاده روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) طی بازه زمانی (۱۳۷۰:۱) تا (۱۳۹۵:۱۲) برآورد شده است. در این پایان-نامه علاوه بر متغیر کیفیت نهادی از نرخ تورم، اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی، رشد اقتصادی، سرمایه انسانی و شاخص باز بودن تجاری به عنوان سایر متغیرهای توضیحی استفاده شده است. تحریمهای نفتی و بانک مرکزی توسط متغیرهای مجازی وارد الگو شده است. نتایج برآورد الگو نشان می‌دهد که تحریم بانک مرکزی ایران و تحریم چندجانبه فروش نفت بر شکاف فقر تأثیر مثبت داشته است. به عبارت دیگر وجود اینگونه تحریم‌ها منجر به افزایش شکاف فقر در ایران شده است. همچنین بهبود کیفیت نهادی طی دوره مورد بررسی باعث کاهش شکاف فقر در ایران شده است. علاوه بر این، یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که بهبود کیفیت نهادی می‌تواند اثر منفی تحریمهای بانک مرکزی و نفتی بر شکاف فقر را کاهش دهد. همچنین نتایج پژوهش گویای آن است که در دوره مورد بررسی، نرخ تورم، اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی و رشد اقتصادی باعث افزایش شکاف فقر شده و متغیرهای سرمایه انسانی و شاخص باز بودن تجاری شکاف فقر را کاهش داده‌اند.
حمید کهرمی، ۱۳۹۸، بررسی نقش کیفیت نهادی در اثرگذاری تحریم های اقتصادی بر شکاف فقر در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: کریم اسلاملوئیان، دانشگاه شیراز- دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی.
دریافت پایان نامه:
بررسی نقش کیفیت نهادی در اثرگذاری تحریم های اقتصادی بر شکاف فقر در ایران