بررسی تاثیرات فقر شهری بر ساختار فضایی-کالبدی بافت فرسودهآذر ۱۱, ۱۳۹۸

فقر شهری یکی از چالش‌های اصلی در بافت‌های فرسوده می‌باشد که در ابعاد مختلفی چون محرومیت‌های اجتماعی-فرهنگی و محرومیت‌های کالبدی-فضایی، ظهور یافته است. در این راستا بافت‌های قدیمی شهر کاشان از منظر کالبدشناسی ساختاری و عملکردی نشان‌دهنده‌ی تجلی مشکلاتی نظیر تعارض با ساختار کلی شهر، افول اقتصادی، افول کیفیت کالبدی، شرایط نامطلوب زیست محیطی، دشواری‌های دسترسی و مشکلات مهاجرتی می‌باشد. بنابراین پژوهش حاضر به بررسی مهمترین ابعاد فقر شهری(وضعیت اقتصادی و اجتماعی ساکنین) محلات قدیمی سلطان میراحمد و درب اصفهان در بافت قدیمی شهر کاشان پرداخته و تأثیرات این عوامل را بر وضعیت کالبدی و فضایی محلات ارزیابی می‌کند، در واقع مقوله فقر شهری را در بافت های قدیمی مورد بررسی قرار می‌دهد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و ابزار اصلی گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد. جامعه آماری مورد مطالعه ساکنین محلات قدیمی سلطان میراحمد و درب اصفهان در بافت قدیمی شهر کاشان می‌باشد، که جهت تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه از روشهای مدل‌یابی معادلات ساختاری(SEM) با استفاده از نرم افزار Amos و همچنین روش کای اسکوئر (خی دو) از طریق نرم افزار SPSS و برای بدست آوردن نقشه‌های مورد نیاز از نرم افزار GIS استفاده شده است. در نهایت تأثیرات زیرشاخص‌های درآمدی و اقتصادی بر زیرشاخص‌های کالبدی و فضایی با استفاده از الگوی معادلات ساختاری(SEM) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت، که نتایج نشان می‌دهد افت شاخص‌های درآمدی و اقتصادی باعث افزایش نارسایی کالبدی و فضایی در سطح محلات می‌شود. همچنین بر اساس مدل کای اسکوئر یک طرفه علت سکونت ساکنان درکنار یکدیگر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت که اطلاعات بدست آمده نشان می‌دهد علت اصلی سکونت ساکنین در انتخاب این محله برای سکونت، قیمت پایین مسکن و همسطح بودن با سایر همسایگان از نظر مالی و اقتصادی می-باشد. در ادامه تأثیرات اقتصادی و اجتماعی مهاجرین بر وضعیت کالبدی و فضایی محلات بر اساس الگوی معادلات ساختاری(SEM) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت که نتایج حاصله نشان می‌دهد مهاجرین نیز به دلیل درآمد کم و سطح سواد پایین و عدم تمایل به بهبود وضعیت محیطی، تأثیرات منفی بر ساختار فضایی محلات قدیمی شهر کاشان دارند.